Globalizacja  skrypt z wykładu MSU Socjologia UG

Wykład IX (17.12.2009)

Globalizacja wewnątrz społeczeństwa dotyczy wielu problemów. Z 1 strony uruchamia uczestnictwo, z 2 zaś wykluczenie.

Niebezpieczeństwo 1/5-ej: praca będzie tylko dla 20%. Reszta będzie wykluczona. Już to widać - odgradzanie się najbogatszych w społeczeństwie.

R. Rage: recesja społeczna w kraju - gdy bogaci izolują się od pozostałych.
A. Giddens: ekskluzja ze społeczeństwa ludzi bogatych, żyją w izolowanych wspólnotach.

Każde osłabienie jednego z filarów gospodarki prowadzi do osłabienia całości.

Trzeba mieć klimat stabilności społecznej.

Kuzuetz: rozwój gosp. Idzie w parze z pewną dozą nierówności.

Lewis. A: nierówność to warunek akumulacji kapitału, bez którego nie ma rozwoju.

M. Bruna: badania nie potwierdzają że państwa stają przed dylematem: równość czy wzrost.

W. Euckeu: stwierdził, że ład demokratyczny i sterowany w pełni przez państwo ład gospodarczy wykluczają się nawzajem jak ogień i woda. Czyli historia nie zna demokracji bez rynku opartego na ekonomii niezależnych podmiotów. Brak niezależnych podmiotów gospodarczych prowadzić musi prędzej czy później do wszechwładzy władzy centralnej.

Demokracja wymaga oddzielenia władzy ekonomicznej od politycznej. Powstają w związku z tym różne niebezpieczeństwa.

Friedman: gdyby władza ekonomiczna i polityczna się połączyły, doszłoby do władzy centralnej. Dzięki rozłączeniu jedno kontroluje drugie.

Niemożliwe, by istniała demokracja bez istnienia gospodarki rynkowej. Jednak jest wiele różnych systemów politycznych w państwach o gospodarkach rynkowych. Gospodarka wolnorynkowa i państwo minimum jest tym bardziej korzystne dla demokracji - im bardziej gospodarka leseferystyczna, tym bardziej zdemokratyzowane państwo.

Kiedyś, choć kraje były demokratyczne, to pełnie praw mieli tylko odpowiednio bogaci. Dopiero w 1918 r. w Wielkiej Brytanii zakończył się proces wprowadzania pełni praw dla obywateli.

Rozwój demokracji jest niemożliwy bez rozwój klasy średniej. Ona jest stabilizatorem, tworzy klimat przyzwolenia posiadania w warunkach demokracji.

John Grey: rząd w gospodarce liberalnej nie musi być demokratyczny, bo nie uznaje on wolności poza zasadami władzy.

Zaniechanie reguł państwa może powodować niezadowolenie społeczne

F. Hayek: należy odróżnić liberalizm ekonomiczny od liberalizmu politycznego.

Grey: wolny rynek i demokracja to rywale, a nie sojusznicy.

2 nurty liberalizmu (Starzyński)
liberalizm etyczny (odrzuca państwową kodyfikacje narodową, ale domaga się aktywności państwa i jego ingerencji w gosp. tak, by wspierać równe szanse
liberalizm ekonomiczny - konserwatywny w ochronie zasad tradycji i hierarchii społecznej a zarazem opowiadający się za ograniczeniem państwa i przeciwny ochronnej polityce społecznej

Doktryniarski liberalizm ekonomiczny Hayka:

Dyktator może rządzić w sposób liberalny, a demokrata w sposób nieliberalny. Hayek wybrałby ten 1wszy model. W globalizacji ujawnia się spór o bezpieczeństwo socjalne: solidarność społeczna w kontekście ekonomiczno-politycznym

Paradoks: podnosząc bezpieczeństwo socjalne (populizm) dany kraj może wypaść z rynku globalnego, bo firmy będą ponosić zbyt duże koszty na pracowników.

Rynek nalega na spadek regulacji a z 2 strony siły demokratyczne nalegają na ich wzrost. Dziś demokracja się opłaca, bo..wygrywa rynek.

Wykłady na temat globalizacji