INSTYTUCJE KULTURY W ŚRODOWISKU LOKALNYM

IMPREZY NA POZIOMIE GMIN MIEJSKICH I WIEJSKICH

  1. Imprezy w gminach:
    a) masowe - imprezy te cieszą się dużym powodzeniem, integrują społeczność i są cenione przez władz i widzów:
    - festyny (są dwa razy częściej w mieście niż na wsi)
    - dyskoteki
    - przeglądy i festiwale (3 razy częściej w mieście niż na wsi)
    - występy zespołów artystycznych (5 razy częściej w mieście niż na wsi)
    - imprezy sportowe (10 razy częściej w mieście niż na wsi)
    Dostęp do kultury to poziom jakości życia. Imprezy podnoszą poziom kulturalny.
  2. Instytucje lokalne, które mają wpływ na imprezy i organizację życia kulturalnego:
    a) domy i ośrodki kultury
    b) szkoły (dużo imprez organizują) - prowadzą działalność kulturalną dla społeczności lokalnej
    c) biblioteki (wystawy, występy, spotkania)
    d) stowarzyszenia społeczno - kulturalne (np. Towarzystwo Miłośników Kaszub - powstają po 1990 roku)
    e) koła gospodyń wiejskich (kursy gospodarstwa, zespoły wokalno - amatorskie)
    Największą liczbę imprez w gminach organizują szkoły. Później domy kultury, biblioteki i kluby sportowe.
  3. Zmiany obrazu życia kulturalnego w gminach:
    a) więcej działalności o charakterze artystycznym
    b) ożywienie stowarzyszeń społeczno - kulturalnych
    c) więcej imprez kulturalnych
    d) oczekiwania społeczne rosną
    e) presja kulturalna społeczeństwa rośnie
    f) ludzie chcą kultury!
  4. Finansowanie działań kulturalnych w gminach:
    a) lokalne samorządy (większość)
    b) budżet państwa
    Najwięcej wydatków na kulturę: miasta położone w odległości około 30km od dużych aglomeracji, w Polsce zachodniej, północnej i północno - wschodniej.
    Gminy najwięcej pieniędzy przeznaczają na: biblioteki, domy kultury, muzea o teatry. W bibliotekach i domach kultury pieniądze przeznaczana są na działalność i utrzymania. A w muzeach i teatrach na utrzymanie.

Preferencje władz lokalnych:

a) rozwój infrastruktury technicznej - 32% wydatków
b) kultura - 23% wydatków
c) kultura fizyczna i sport - 17% wydatków

Nadwyżki budżetowe przeznacza się na:

a) rozwój infrastruktury technicznej, elektroniki - 36% wydatków
b) szkolnictwo - 33% wydatków
c) opieka społeczna - 11% wydatków
d) kultura - 11% wydatków

Preferuje się wydatki modernizacyjne. Kultura pozyskuje środki z innych źródeł: z dotacji z UE, z programów dla miejscowości do 20 tysięcy osób.

Amatorski ruch artystyczny w gminach: regres działalności zespołów fotograficznych, muzycznych, filmowych w małych gminach i na wsiach.

Najbardziej popularna działalność to: wokalno - instrumentalna. Ruch amatorski zdominowany jest przez dzieci i młodzież.

Polityka kulturalna w Polsce od lat 90'

(Obecny Minister Kultury to Bogdan Zdrojewski)

Lata 90':

- syndrom późnego przybysza
- dyskusje nad kształtem Ministerstwa Kultury i Sztuki:
- reforma tego ministerstwa
- ograniczenie jego działalności
- prowadziło ono narodowe instytucje kultury (na początku 17, teraz więcej)
- kierowało ono szkolnictwem artystycznym
- zlikwidowano niektóre departamenty, ale w zamian powstały: Departament Działalności Kulturalnej i Departament do Spraw Upowszechniania Kultury

Lata 90-92':

- do kultury można odnieść te same zasady co do produkcji dóbr materialnych - prywatyzacja kultury - kultura działa jak przedsiębiorstwo

Rok 93':

- dokument "Polityka kulturalna państwa - założenia", który mówi o zagrożeniach związanych z pełną komercjalizacją kultury, mówi o stanie kultury po trzech latach transformacji. Określa również kierunki polityki kulturalnej państwa. Są to:

a) decentralizacja (przekazania wojewodom części uprawień ministerstwa)
b) uspołecznienie (przekazanie samorządom uprawnień wojewodów)
c) określenie sfer chronionych (sfera książki i ochrona dziedzictwa kulturowego w tym kultury ludowej)
c) wspieranie instytucji i działań istotnych dla życia kulturowego

Cele polityki kulturalnej (rok 1993):

a) rozwój demokracji kulturalnej i rozwój społeczeństwa obywatelskiego
b) ułatwienie twórcom i instytucjom przejście do zasad rynkowych
c) ochrona najcenniejszych wartości kulturalnych

Rok 95':

- na lata 1995 - 1997 przyjęto założenie dla Ministerstwa:
- pomoc swerze książki i ochrona czytelników
- 0% VAT na książki
- program tania książka
- program modernizacji bibliotek (nie przeprowadzono go)
- ochoena dziedzictwa narodowego
- edukacja kulturalna
- szkolnictwo artystyczne

Rok 96':

- powstała "Karta Kultury Polskiej". Zakładała, że państwo jest głównym mecenasem kultury, państwa chroni materialny i duchowy dorobek kultury narodowej, państwo zapewnia powszechne i równe uczestnictwo w kulturze, państwo zapewnia ochronę kultury mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, państwo zapewnia ochronę kultury wyższej i promocje kultury polskiej poza granicami kraju.

PLAN ROZWÓJU KULTUROWEGO NA LATA 2004 - 2013

  1. Tezy tego planu:
    - potencjał historyczny jest chroniony (dorobek historyczny, działalność jednostek)
    - minister kultury jest odpowiedzialny za kulturę
    - sfera kultury jest czynnikiem rozwoju społecznego i ekonomicznego i kreuje znaczną część PKB
    - sfera kultury jest niezdecentralizowana, ministerstwo chce samodzielności instytucji kultury
    - instytucje kultury powinny reagować na postęp techniczny i cywilizacyjny
    - instytucje kultury powinny podnosić standardy zarządzania i zwiększać wrażliwość odbiorcy ale bez szkody dla swojego poziomu
    - środku na kulturę powinny być większe (ze wszystkich stron)
    - ujednolicenie prawa kultury polskiej do prawa UE
    - kluczowym zadaniem jest zwiększenie aktywności na stopniu regionalnym
  2. Cel strategiczny:
    - zrównoważenie rozwoju kultury w regionach
  3. Cele cząstkowe:
    - wzrost efektywności zarządzania kulturą
    - wprowadzenie innowacji w systemie upowszechniania kultury
    - zmniejszenie dysproporcji regionalnych w rozwoju kultury
    - wyrównanie szans w dostępie do szkolnictwa artystycznego
    - poprawa warunków działalności artystycznej
    - promocja dziedzictwa narodowego
    - zmniejszenie luki cywilizacyjnej poprzez rozbudowę infrastruktury
  4. Cele te osiągnie przez 5 programów:
    - promocje czytelnictwa i rozwój sektora książki
    - ochrona zabytków i dziedzictwa kulturowego
    - rozwój instytucji artystycznych
    - znaki czasu (program dotyczący upowszechnienia i rozwoju sztuki współczesnej)
    - program Maestria (dotyczący wspierania debiutów artystycznych i rozwój szkół artystycznych)

INSTYTUCJE KULTURY W ŚRODOWISKU LOKALNYM - tematy prac